هساره
کووکردنەوە : شارام ئەکبەری
هسارە – بازی کوردی به‌شێگه له فه‌رهه‌نگ کورد بێگومان هه‌ر کوومه‌ڵگاێگ له دنیا له به‌ش بازی کردن مناڵه‌یل ئڕا خوه‌ێ قسیه‌یلێگ دێرێد. وڵات کوردستان وه تایبه‌ت ناوچه‌ێ که‌ڵهۆڕ له به‌ش بازی کردن خاون بازیه‌یل فرەێگه وه تۊیه‌نیم بۊشیم ناوچه‌ێگ ده‌وڵه‌مه‌نه له ئه‌ێ بابه‌ته.له نیشتمان کوردستان بازیه‌یلێگ کریه‌ێد زوورم وه سه‌ردی و گه‌رمی ناوچه یا ده‌یشته بۊین یا کۊیه و که‌ش بۊن ئه‌و وڵاته‌گ کورد له ناوێ مه‌زریاس خریه‌ێده‌و ڕێ. بازیه‌یل کوردی له ناو مێژوو و دڵ تاریخ کوردییا تیه‌ێد وه زوورمێیان ئڕا ته‌ندرستی له‌ش و ژیان خه‌ڵک کورده .ئڕا یه‌گ زێاتر ئه‌ێ بازیه‌یل کوردی وڵاتمانه بناسیم گله گله شییان که‌مه‌و.
ئه‌ڵه‌ش مه‌ڵه‌ش
ئه‌ێ بازییه د گله ئاجووڕ یا د کوچگ چه‌نه ئاجوورێگ ک نریه‌نه‌و شان یه‌ک وە که‌متر له پانزه سانت له یه‌ک جیان و چکڵێگ یا ته‌خته چوێگ نه‌نه‌و بان د ئاجوڕه‌گه . ئه‌ێ بازییه بوود له گرووپ لێ به‌ش داری بکه‌ید و بوود د که‌س لێ به‌ش داری بکه‌ن. له دۊێاێ یه‌گ چکڵه‌گه نایده‌و بان د ئاجووڕه‌گه وه چووێگ وه دریژی که‌متر له چل سانت خه‌یده‌و ژێر چکڵه‌گه وه فڕێ ده‌ید وره‌و نووا ئه‌و گرووپ یا ئه‌و که‌س وه چوه‌گه‌ێ ده‌سێ ده‌ێد له بان چکڵه‌گه تا ئه‌ڵترازیه‌ێده‌و و له هه‌وا ده‌ێده‌لێ وه‌ره‌و لاێ د ئاجووڕه‌گه ئمجا وه چوه‌گه فاسڵه‌ێ گرن تا د ئاجووڕه‌گه، له دۊیای ئه‌وه جییان وه‌ل یه‌کا ئاڵشت (عه‌وه‌ز) که‌ن وه بازیه‌گه له نوو له سه‌ر گرن. هه‌ر کمێان فاسڵه‌ێ که‌مترێگ تا د ئاجووڕه‌گه داشتوود پیرووز و سه‌ربه‌رز ئه‌ێ بازیه‌سه له بازێگ ناوچەیل وه‌ێ بازییه دار و چکڵ ئۊشن
