هساره
دۊیاێ سێ مانگ پا له زهۊ كوتان و دوش‌فه‌نگ، ئمڕوو ده‌ر دۊیاێ فڕوكه‌ێ بارهه‌ڵگر ئه‌رتشیێگ وه نه‌رم تیه‌ێده‌و خوار تا یه‌كه یه‌كه وه‌و كیسه‌یل برزنت شانه‌و لێ بچیمنه‌و بان، یه‌كێ له ئهو مناڵه‌یله كه‌ێده‌و شووخی:
– بچهها عمودی میرید افقی برمیگردید.
بێ هۊچ هه‌وڵ و ته‌قه‌ڵاێ تۊیه‌نیدن شوونه پاێ ترس له ناو ده‌م چه‌و هه‌ركام له‌وانه وه دی بكه‌‌یدن، هه‌ركام لهو چه‌ویله ت دۊنی له منه‌ی كه‌ت كه‌له‌مه‌ێ قه‌ۊێگ گه‌ردن، نیه‌زانم ده‌لیل زانستی دێرێدن یا نه، جار جار، وه‌ر‌‌ج له یه‌گ كه‌له‌مه‌ێگ بقومیه‌ی له ئاێه‌م ئاگاس، ئیمه كورده‌یل ئۊشیم فڵانی چمان زه‌ڕنیقه داۊده دڵێ. دۊێاێ ئه‌وه‌ێگه كیسه‌یل برزنت له ناوڕاس ئهو فروكه بارهه‌ڵگره كه‌ڵه‌كه كرێه‌ێدن، له بان د ڕز نیمكه‌ت له ههر د لاێ پێج كریاس، داكاسیه‌یم، دهنگ به‌ڵه‌نگو بۊچگێگ لهو ناوه ده‌راێدن:
– بچهها كه‌مه‌ر بندها را ببندید.
له پاڵ ده‌روه‌چێگ دانیشم،له‌پ كوتم تا تاڵێ لهو نه‌واره‌یل برزنت شووڕه‌و بۊیه بووه‌سمه خوه‌مه‌و، له زۊوه‌و دڵم توواێدن لهو بانه‌و بنووڕمه دنیا، هه‌گ چۊ ئێ دۊیاێ مه‌ردم نووڕیده چشتێگه‌و ئه‌وقه‌ره ته‌وفیر نیه‌كه‌ێدن، با له روانگه تره‌و سه‌ێر دنیا بكه‌م، بزانم دنیا له روانگه‌ێ تره‌و چۊنه، دهنگ و بووڕه‌ێگ تیێه‌و ناو ، سه‌رم كاس كه‌ێدن، قه‌ێ نیه‌‌‌كه‌ێ تیه‌رزێ، هۊرده هۊرده پایل مه‌ل ئاسنی له زهۊ برێه‌ێدو باڵه‌و گرێدن، ئهول به‌رزه‌و بۊنا چمان یه‌كێ چنگ خه‌ێه‌و ناو زگم و ههر چێگ ها له تێ تیه‌رێه‌و ده‌ر هه‌ڵقم، له دۊرا ده‌لیاێگ له هه‌ور ره‌ش و پێس نزیكه‌و بوودن ، چۊ ماشینێگ بچووده ناو تنڵ دریژگه‌و، تیه‌ریكی داگرێده‌مان ، دۊكه‌ل ره‌ش كارخانه‌یل ته‌ورێز ته‌نانه‌ت له ئهو لووكه چه‌رمێیه ها وه ئاسمانه‌و ره‌حم نكردێیه، هه چۊ دڵ پێس سه‌رماێه‌داره‌یل چركنێ كردێه، نه‌سوور كوڕ به‌رزو هه‌رچه‌ن كردێیه‌سه رۊ وه رۊمه‌و وه‌ڵام ههر چێ هاوار كه‌ێ ته‌نیا جۊلیان ده‌م و له‌وسێ دۊنم، لێ نیه ڕه‌سمه‌و، ده‌س ئڕاێ گووشم دڕا كه‌م، یانێ نیه‌زانم چوه ئۊشێ، له نوو هاوار كه‌ێ :
-مراێ، مراێ، چوه دۊنی ؟
ئێ جار ده‌س ئڕاێ ده‌روه‌‌چه‌گه دڕا كه‌م:
-بنووڕه خواره‌و
كه‌م كه‌م لهو زڵه‌ماته د‌رایمن. جارێ تره‌ك روشنائی باڵ كیشێیه مل زه‌ۊا، ئهو ههمگه لۊله‌یل دریژ و ساختمانه‌یل به‌رزه ههر كام چۊ دڕگ تێژێ زگ زهۊ دڕینه‌و سه‌ر دراودنه، جێ خوه‌ێیان ده‌نه دوڵ و ده‌راویل قۊل پڕ له ئاو، خاس ك ئیسفاێ زهۊ گرم، دۊنم له پامان هه‌ركام له ئهو دووڵه‌یله بڕێ خانگ خه‌ڕگین درس كریاس، ك ئه‌گه‌ر بیلنان ژیان له ناو ئهو خانێیه‌یله به‌رده‌وامه، گوڵه‌جاڕه‌یل پڕه له گژ و گیاێ وڵات كورده‌واری بێ وێنه‌س.له‌تێ قرمز ێه‌ێ ده‌س،له‌تێ زه‌رد ێه‌ێ ده‌س ،له‌تێ سه‌ونز ێه‌ێ ده‌س،له‌تێ سورمه‌‌ئی، له‌تێ تێكه‌ڵ له گشت، هه‌ناێ له بان له‌كه هه‌ورێگ ره‌ێ بووم، كه‌فمه‌و هۊر(جه‌ك و لوبیا جادوئی ) خوه‌زێه‌و خودا بتۊیه‌نستام له جێ ئهو خایل ته‌ڵا‌ێگ ئهو خوار برد، من چه‌ندانه‌ێ پاڵاوگه یا كارخانه ئهول خوه‌ما بوه‌مه خوار، كارخانه‌یل نكتار و ئاومیوه، تا ئێ ههمگه میوه‌یل شیرن و ئاوداره‌‌وه تاڵان نه‌چودن، هۊرده هۊرده دهنگ و بووڕه‌ێ ئهو فڕووكه بارهه‌ڵگره جی خوه‌ێ ده‌ێه‌و فیكه‌ێ كارخانه. ئهو كارخانه‌ێ گ چه‌ن‌سه‌د ماشین پڕ له قوخ و هه‌مرو و زه‌ر‌ده‌لۊ و ته‌ماته و هه‌نگـۊر، قووڵ نانه‌سه بان قووڵ تاگه‌ر گه‌ێ بڕه‌سێده پێیان و بچن باره‌گه‌ێیان بكه‌نه هه‌ڵق ئهو هه‌ۊته‌‌بردیا، لاكردار هه چۊ خوه‌ره‌میره‌دار ههر چێ كه‌یده هه‌لقێیا هڵوفێ ده‌ێ، سێرفی نه‌ێرێدن.
– نه‌سوور، وه‌ها نه‌سوور، ئه‌رێ سه‌گ باوگ ، چه‌ن جار وه ت بۊشم كارێگ لید تووام درس ئه‌نجامێ بێیه؟
– چوه بۊیه قوربان؟ چوه بۊیه؟چ خه‌تاێ له ده‌سم كه‌فتێه؟
– ها ، ت ئێ پیر پاتاڵه‌یله چوه‌ێگه ها‌وردیه كار بكه‌ن؟ له كوو گردێانه‌و كردیه؟ ها؟ یانه لۊتێیان بگر گیانێیان ده‌ر چوودن، بوو هه‌‌ڵوا له بن گووشێیان تیه‌ێدن ، وه‌تم كوڕه‌یل جاێل جووان و كاری تووام،كاری! یانه یه‌ك یهێ نه‌فه‌ر تووان هووشێ وه پێانه‌و بوودن.
– قوربان به‌زه‌ئیم هاته پێانا، بێچاره‌ن، له بێده‌ره‌‌تانی كاركه‌ن، یه‌كێ بڕێ زگ ورسێ ها ملێیانه‌و.
– وه‌جانم، گه‌ێیاخانه وا نه‌كردمه، ت كه‌ێ تووای له قسیه‌ێ م بڕه‌سیه‌و؟! كار رقابه‌ت به‌زه‌ئی هه‌ڵنیه‌‌گرێ، باێهس هه‌ڵدڕی تا نه‌ڵد‌ڕنه‌د، وه م چوه ورسێیانه؟ ژار مار خواردن.
كلكم وه نیشانه‌ێ هه‌ڕه‌شه به‌مه بان و ته‌كان ده‌م:
– هه ئێرهنگه كه‌فێده لێیان، ئه‌گه‌ر جارێ تر بانه‌‌ئێره كه‌فم له خوه‌دیش، ره‌سیدنه‌و؟ له ئێ وڵاته ئه‌وه‌ێگه فه‌ره‌‌س هێز كار هه‌رزانه، له پاێ ههر دیوارێگ په‌نجا لێیان لمته لمتێیانه، پۊل مفت نه‌ێرم وه كه‌س بێیه‌م،كار تووام ، كار!
– قوربان، قوربان.
– ژار مار و قوربان.
ته‌كان و ئهو مل یه‌كا كه‌فتن مناڵه‌یل له خه‌و و خه‌ێیاڵ د‌رارێده‌م. جار تره‌ك سه‌ر به‌مه نزیك ده‌روه‌چه‌گه‌وه، هه‌ركام لهو داربه‌ڕۊیه‌یل به‌رزه ك ره‌سن وه ناو قه‌ێیانا نیه‌ڕه‌سێ لهو بانه‌و چۊ خاڵ سه‌وزێگ وه سه‌ر روومه‌ت زه‌ۊیه‌و دیار ده‌ن، دۊیه‌ته‌یل ئازه‌و و نازار وڵاته‌گه‌م وه‌و دڵنگه‌یل ره‌نگین وه‌رێانه‌و ، دۊنم ك چۊ پووڵێ په‌پووله له ناو ده‌یشت پڕ له گوڵ خڕ خوه‌ن و ده‌ون تا گوڵێ ره‌نگین تر له خوه‌ێیان بۊننه‌‌و، بوو وه پێیه‌و بكه‌ن. بزه‌ێ شیرینێ نیشێیه بان لێوم، بزه‌ێگ شیرین تر له ماچ لێو هه‌ركام له‌وانه. دهنگ نه‌رم هێرو ئهو نازداره ك له مناڵیه‌و دڵم هاپێیه‌و له گووشم زرنگێده‌و:
– مراێ، مراێ گیان، ئمڕوو من و بڕێگ له ژنه‌یل هاوڕێم قه‌راره له ده‌ور یه‌ك كووه‌و بۊمن، بۊ‌شه نه‌سور باێ وه ماشینهگه بووه‌ێده‌مه بازار، با كه‌مێ خرت پرت و میوه بسێنم،
– ده‌مه پێ له كارخانه بارێده‌و،
– نه ، ئه‌وه وه كار نیه‌تیه‌ێ
– من مارك دار تووام،ماركدار.
– ده‌ی مارك نه‌ێاشتوود نیه‌و؟
– نه نیه‌و، ئاخه ت ههر چێ گه‌ناڵه كه‌یدنه هه‌ڵق ئهو كارخانه‌ێیا، ئیمه كه‌ێ گه‌ن خوه‌ر بۊمنه، باوگم وه‌رجله گشت كه‌سێگ سه‌رگوڵ و نه‌وبه‌رانه ئڕامان سه‌ن.
– نه خانم، نه، بووه‌خش، وه ناو چه‌و، هه ئێرهنگه كلێ كه‌م.
– نه‌سور، وه‌ها نه‌سور، یه‌لا زۊ بكه‌‌فه رێ، ماشینهگه بووه، خانم بڕه‌سنه بازار، بزان چوه توواێ بسێنێ. وه‌ل تنا ئۊشم، كه‌ڕی؟
ئه‌وقه‌ره وه دهنگ به‌رز خوڕم له نه‌سور، تاگه‌ر شنه‌وێ :
– چوه‌ده برا؟ چوده؟ نامه‌ی كوو گردێه‌سه‌د، خانم چوه؟ له‌ێ بان ئاسمانه، بازار ها له كوو، داسه سه‌رد؟ هێمان ئهو زهۊ نه‌نیشتیمنه، د ته‌قه لیمان نه‌كریاس ،ئڕا شێویایده.
نووڕمه نه‌سوره‌و بسكه‌ێ گرێده‌م، وه ناو له‌پ ، كه‌مێ ده‌م و چه‌و وڵام.:…..
– نه‌سور گیان ئاخ ، ئه‌گه‌ر بزانی له ناو چ دنێاێگ بۊم؟
– زانم كاكه، مراێ گیان زانم، منیش جار جارێ لێوا پێم تیه‌ێدن، وه‌ڵام له قه‌دیما وه‌تنه :ئه‌وڵه وه خیاڵ نمه‌‌وو وه ماڵ: هه‌وڵ و ته‌قه‌ڵا توواێدن و تێكوشان بێ وچان.ئه‌گه‌ر تووایدن دنیا بگـۊه‌ڕنید له خوه‌ده‌و ده‌س پێ بكه. بزان وه خوه‌دا دۊنی! كوڕێ هه‌ید!م قه‌وڵ دامهسه خوه‌م، نیه‌وسم، فه‌رار كه‌م. هه‌رگز ته‌قه له رۊ براێ خوه‌م نیه‌كه‌م. ها ت بنووڕه منه‌و، ئه‌گه‌ر فره زوور لیم بكه‌ن خوه‌م كوشم.
– خوه‌زێه‌و وه خوه‌د، هه‌رگز نه‌ێمه د دڵ بۊدن، وه‌داخه‌وه بڕیاردان له لاێ م فره سه‌خته، هه‌مۊ‌شه چه‌وه‌ڕێ بانانم، خوه‌م ده‌مه ده‌م شه‌پووله‌و ، هه‌میشه ئـۊشم ههر كه بۊیه خه‌ر منیش بوومه پاڵانێ. خوه‌م زانم لێوا بۊن گه‌نه، ئه‌‌ێ هاوار چوه بكه‌م؟! نیه‌تـۊیه‌نم.
– هه ت نییدن له بانان ترسی، فره كه‌س ترسن، ئه‌ۊش وه خاتر نادیار بۊنێیه، ئه‌گه‌ر دیار بوودن كه‌س لێ نیه‌ترسێ، وه‌ڵام مراێ گیان ههر چۊنێ بوو له ئێ بارودوخه گه‌نتر نییه. هه‌س؟
– نه ئاخه…
جارێ تره‌ك لهو ده‌ر‌وه‌چه نووڕمه ده‌ره‌و، دۊیاێ ته‌كان قه‌ۊێگ ئهو فڕوكه‌ێ بار هه‌ڵگره یه‌ك د پل خوه‌ێ، ڕه‌نگ له رۊم نیه‌مێنێدن، كیسه‌یل برزنت ك قورسێ هه‌ركامێان وه سی چل كیلو ره‌سێ، له بانا ده‌ێه مل سه‌ر ئهو مناڵه‌یلا ك وه تاڵێگ برزنت به‌سیانه‌‌سه‌و، فڕوكه بار هه‌ڵگره‌گه جار تره‌ك چۊ و‌اشه‌ێگ ئڕاێ مه‌ل كووس كه‌فتێگ قۊچه بكه‌ێ وه سه‌ره‌و چوودنه خوار، كه‌س نیه‌زانێ په‌نا بووه‌ێدنه كی. ده‌س كه‌س له هۊچ كوو به‌ن نییه، گشت هایم له فكر یه‌گ چۊ خوه‌مان له ده‌س ئهو به‌نه خه‌ڵاس بكه‌یم، ئێرهنگه دی دهنگ قیژ قاژ مناڵه‌یل له بووڕه‌ێ ئهو مه‌ل ئاسنیه كه دیار نییه بۊیه تیر شكارچێگه‌و یاگه‌ر متره‌‌گه‌ێ له كار كه‌فتێه به‌رزتر. ئهو فڕوكه بارهه‌ڵگره گوڕاێگوڕ پڵ خوه‌ێدو له زهۊ نزیكه‌و بوو، یهێ پڕشه ترۊسكه‌ێ هیوا ئهو دی نیه‌كریه‌ێ، من ك هه‌مۊشه‌و داێم هه‌‌وسار خوه‌م دامهسه ده‌س قه‌زا و قه‌ده‌ره‌‌و سفت دو كلكه‌‌ێ ئاسنێ گرم و جم نیه‌خوه‌م، راسێ بتوواین له پڕێ چیمه،ده‌س و پام ڕكێ، مه‌رگ كردێیه‌سه رۊ وه رۊمه‌و، وه ریشم خه‌نێ:
– له چوه ترسی! ها؟ زانی له چنگم نیه‌ده‌ر‌چی؟ بێچاره، ههر چێ لیم بترسید فێشتر لیم نزیكه‌و بۊد، بترس، ترسین له‌من ترسنوكده‌‌و كه‌ێ، باێس بوو زۊتر بمرید، كه‌سه‌یلێگ هه‌ن م له پڕێ بووه‌ن، ته‌نانه‌ت له پایش د‌رارنه‌م وه‌ڵام ئه‌وه ت نیدن، خوه‌زێه‌و خودا ڕێ چۊنه مردن وه ده‌س من بۊ‌یاد، م هه‌ڵوژانیام چۊ بمرداین، وه‌داخه‌وه ئهو ڕێیه ها ده‌س خوهدان، خوهدان هه‌ڵوژنین.
ڕمه‌ێ ناهساوێگ وه نیشانه‌ێ رسین وه زهۊ راسه‌و بوودن، یانێ ئێره دی ئاخر خه‌ته، هه‌رچێ باێهس ئهو سه‌ردان باێدن ، هاتێیه، له‌یه‌ئه‌‌ولا خوهدان بڕیار ده‌‌ین چۊ بژیه‌ین، كام له‌ێ د ڕێیانه هه‌ڵوژنین؟، هه‌ڵسمه‌و پا هه‌رچه‌ن هێمان پایلم ڕكێ، سه‌ر پا نیه‌گرم، ده‌س گرمه ده‌ر و دیوار فڕوكه‌گه‌و، ههر چێ سه‌ر گل ده‌م ژیانێگ ئهو دی نیه‌كه‌م، سه‌ر كه‌مه ناو كابین فڕوكه‌وانه‌گه‌وه، كه‌س له تێ دیار نییه، كه‌س نیه‌زانێ كه‌ێ په‌ڕیه‌سه‌و.
– بنووڕه ئێ بێ باوگه‌و چۊ گیان خوه‌ێ ده‌ر كردێیه! ئێ دۊیا مرن وه جانم، براێ باوگ ئه‌ۊ خو نیمن!، هه‌رچێ ئهو سه‌رمان تیێه‌ێدن بیلا باێد.
جار تره‌ك گله‌و خوه‌م دهنگ نزه و نركه‌ێ تیه‌ێده گووشما، له یه‌كه یه‌كه‌‌ێیان نزیكه‌و بووم، نیشانه‌ی له ژیان وه دی نیه‌كه‌م، تا ره‌سمه لاێ نه‌سور ، خوه‌ێه، ئه‌ۊیه ، نه‌سوره. فه‌ر‌ه گیان سه‌خته، خودا تا خاس دۊ دوزه‌خ وه پیمان پڕه‌و نه‌كه‌ێ نیه‌كوشێده‌مان، كه‌مێ له‌قنمه‌ێ:
– نه‌سور، نه‌سور گیان، زنه‌ێد؟
وه‌ده‌م گیانه‌و:
– ئه‌رێ زنه‌م، زۊكه بچیمه ده‌ر، بن باڵم بگر با بچیمه ده‌ر.
وه ههر نقه‌جڕێگ بوو راسێیه‌و كه‌م، كڕنمه‌ێ ده‌ر، تا له بان ئهو چیمه‌ن سه‌ونزه ها لهو نزیكه هڵاژنمه‌ێ ، ههر دگمان وه ته‌‌خت پشته‌و كه‌فیم،
– نه‌سور. نه‌سور گیان م ئزرائیل دیم، باوه‌ڕ بكه وه چه‌و خوه‌م ئزرائیل دیم! له ناو فڕو‌كه‌گه بۊ، ئه‌ولما ناده كیش‌كه‌وان، وه‌ته پیم خوهدان رێ ههر چۊنێگ بمرین هه‌ڵوژنین، وه‌ت وه ده‌س م نییه، ها ده‌س خوهدان، یه‌یش وه‌ت ، هه‌ن كه‌سانێگ م له پرێ به‌ن، ته‌نانه‌ت له پا د‌رارنه‌م، ئێ كه‌ش وه‌ته م، ت ئهو كه‌سه نید، راس وه‌ت نه؟ راس وه‌ت م وه خوه‌ما نیه‌ۊنم.
– غه‌ڵه‌ت كرد،
– نه، نه‌سور گیان، نه، راس وه‌ت وه خوه‌ما نیه‌ۊنم، م هه له‌ێره وسم، با هه له ئێره گیانم ده‌ر بچوودن، دی تاقه‌ت كه‌نه‌‌‌و كیشه نه‌ێرم، ت بچوو تا وه ئه‌وه‌ێگه ها له سه‌رد بره‌سیدن.
– نه تنیس به‌م وه یه‌كه‌و مه‌رگ له پا د‌راریم ، وه‌یه‌كه‌و
– نه باوگه، نه، كوڕ خوه‌ێ توواێ مه‌رگ له پا د‌رارێ ، خوه‌ێ وه‌ته پیم ت نیدن، خاس ناسییه‌م، ئه‌ۊ زانست باێهس له كی بترسێدن، ڕێگ ك ت هه‌ڵوژانیده تۊیه‌نێ له پا د‌راریده‌ێ، م باوه‌ڕه پید دێرم، بچوو، رێد رووشن كاكه، بچوو سه‌ر كه‌فتێ بۊد.
نه‌سور رۊ نه‌ێ له به‌رزیگ چووده‌و بان. مه‌رگ له پشت ده‌روه‌چه‌گه‌وه نوورێده پێیه‌و.
– دیاره ئێ كوڕه گیرو گرفت فره‌ێ ئڕام درس كه‌ێ …..
